Współczesna stomatologia praktycznie całkowicie wyeliminowała dolegliwości bólowe z zabiegów dentystycznych. Dotyczy to borowania, leczenia kanałowego czy ekstrakcji – dzięki różnym formom znieczulenia wszystkie te zabiegi są wykonywane bezboleśnie. Ważne jest, aby stomatolog zastosował właściwą metodę i odpowiednio dobrał dawkę preparatu. Co trzeba wiedzieć o znieczuleniu stomatologicznym? Przekonajmy się.
Jak działa znieczulenie u stomatologa?
Znieczulenie miejscowe, które jest najpowszechniejsze podczas zabiegów dentystycznych, blokuje przewodzenie impulsów nerwowych w miejscu aplikacji. Substancje takie jak lidokaina czy artykaina, wstrzykuje się bezpośrednio w tkankę wokół zęba lub dziąsła, co prowadzi do tymczasowego unieruchomienia nerwów i wyeliminowania odczucia bólu. Działanie znieczulające rozpoczyna się zazwyczaj w ciągu kilku minut.
Inną formą środka jest gaz rozweselający, czyli podtlenek azotu (N₂O). Podaje się go w formie wziewnej. Pozwala on nie tylko łagodzić dolegliwości bólowe, ale też zmniejszać lęk i dyskomfort u pacjentów, którzy bardzo boją się zabiegów stomatologicznych. Znieczulenie wziewne dobrze sprawdza się także w przypadku osób, które źle znoszą widok igieł.
Czy znieczulenie zawsze jest konieczne?
Znieczulenie w stomatologii nie zawsze jest konieczne, a jego zastosowanie zależy od rodzaju zabiegu oraz indywidualnych odczuć pacjenta. Istnieją formy leczenia, które mogą być przeprowadzone bez użycia środków znieczulających, szczególnie gdy nie wiążą się one z dużym dyskomfortem czy bólem.
Zabiegi wykonywane bez znieczulenia:
- rutynowe przeglądy i czyszczenie zębów;
- wypełnianie płytkich ubytków;
- polerowanie i lakierowanie zębów;
- usuwanie kamienia nazębnego;
- fluoryzacja.
Istnieją jednak zabiegi, które ciężko bez tego środka sobie wyobrazić. Przykładem może być usuwanie ósemek, przy których dolegliwości bólowe mogą okazać się naprawdę silne. Ból to z kolei najprostszy sposób na nabawienie się dentofobii (strach przed dentystą).
Zabiegi, podczas których trzeba przyjąć znieczulenie u dentysty
Znieczulenie jest niezbędne podczas wielu zabiegów stomatologicznych, które ingerują w żywą tkankę. Wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko silnego bólu lub długotrwałego dyskomfortu, zastosowanie znieczulenia stomatologicznego jest konieczne. Działanie środka, który niweluje ból, pozwala bezstresowo przejść przez różne formy leczenia.
Podczas tych zabiegów warto, a niekiedy nawet trzeba przyjąć środek znieczulający:
- leczenie kanałowe;
- ekstrakcja zębów;
- zakładanie implantów;
- zabiegi chirurgiczne;
- leczenie głębokiej próchnicy.
Jeśli podczas wizyty podejmowane są działania chirurgiczne takie jak na przykład wszczepianie implantów zębów, potrzebne jest silne znieczulenie. Dzięki temu cała procedura przebiega bezboleśnie. O dawce, zastosowanym środku i jego ilości zadecyduje specjalista. W sytuacji, gdy czujesz, że środek przestaje działać, a zabieg jeszcze trwa, poinformuj o tym lekarza.
Rodzaje znieczuleń stomatologicznych
Znieczulenie miejscowe jest najczęściej stosowanym w stomatologii. Polega na tymczasowym zablokowaniu przewodzenia impulsów nerwowych w określonym obszarze jamy ustnej, co eliminuje odczuwanie bólu w czasie leczenia.
Wymienić można kilka jego rodzai:
- Znieczulenie powierzchniowe – stosuje się je w przypadku mało inwazyjnych zabiegów lub przed iniekcją właściwego środka. Ma formę żelu lub sprayu nakładanego na dziąsło.
- Znieczulenie nasiękowe – najpopularniejszy rodzaj używany w stomatologii. Ma postać zastrzyku podawanego w okolicę korzenia zęba. Powoduje odrętwienie w obrębie dziąsła, a czasem także języka i policzka.
- Znieczulenie przewodowe – używane przy bardziej skomplikowanych zabiegach, takich jak leczenie kanałowe lub ekstrakcja ósemek. Polega na wstrzyknięciu preparatu w okolice większego nerwu, np. zębodołowego dolnego, co blokuje ból w całym unerwianym przez niego obszarze.
W rzadkich sytuacjach dentysta może zdecydować się na preparat podawany bezpośrednio do kości wyrostka zębodołowego lub śródwięzadłowe, które wstrzykuje się wprost do ozębnej.
Inną formą znieczulania pacjenta jest sedacja wziewna. Polega ona na podaniu gazu rozweselającego. Jest to forma stosowana głównie w celu zmniejszenia lęku i stresu u pacjenta, a nie w celu pełnego zniesienia bólu.
Znieczulenie ogólne, czyli narkoza, stosowane jest tylko w szczególnych przypadkach. Wymaga obecności anestezjologa, przez co jest droższe i bardziej absorbujące. Będąc pod jego wpływem, pacjent nie jest świadomy podczas zabiegu.
Nowoczesne znieczulenie dentystyczne
Postęp w dziedzinie stomatologii pozwolił na wprowadzenie nowoczesnych metod podawania środka, które są bardziej komfortowe. Stosuje się komputerowo kontrolowane systemy aplikujące, które precyzyjnie dozują środek, minimalizując ból związany z jego podaniem. To tak zwane znieczulenie the wand.
Znieczulenie komputerowe świetnie sprawdza się w przypadku dzieci, które mogą źle reagować na widok igły. Zabieg z jego wykorzystaniem powoduje znacznie mniejszy dyskomfort.
Skutki uboczne znieczulenia miejscowego
Chociaż znieczulenie miejscowe jest generalnie bezpieczne, może powodować pewne skutki uboczne. Niekiedy mogą wystąpić reakcje alergiczne na składniki preparatu. Ważne jest, aby pacjent poinformował stomatologa o wszelkich alergiach i chorobach przewlekłych przed przystąpieniem do zabiegu.
Najczęstsze skutki uboczne znieczulenia miejscowego:
- długotrwałe zdrętwienie w znieczulonym obszarze;
- zdrętwienie w obszarze innym niż znieczulony;
- obrzęk;
- ból;
- reakcja alergiczna;
- zawroty głowy;
- uszkodzenie nerwu.
W większości przypadków możliwe powikłania są niegroźne. Największe niebezpieczeństwo dla pacjenta stanowi reakcja alergiczna, która może przybrać formę wstrząsu anafilaktycznego. W takiej sytuacji lekarz musi podjąć zdecydowane działania. Warto przygotować się do leczenia i sprawdzić, czy nie jest się uczulonym na którąś z najpopularniejszych substancji.
FAQ
Czy znieczulenie u dentysty jest szkodliwe?
Znieczulenie u dentysty zazwyczaj jest bezpieczne i skuteczne. Nowoczesne środki i techniki minimalizują ryzyko oraz zapewniają komfort pacjenta podczas zabiegów stomatologicznych. Ważne jest jednak, aby otwarcie komunikować się ze stomatologiem, informując go o wszelkich alergiach, chorobach i lekach, co pozwoli na odpowiednie dostosowanie znieczulenia do ich indywidualnych potrzeb.
Jeśli pacjentem jest kobieta w ciąży, powinna ona poinformować stomatologa o swoim stanie. Wówczas zastosuje on preparat znieczulający, który nie ma w swoim składzie substancji powodujących obkurczanie naczyń krwionośnych.
Czy aplikacja znieczulenie u dentysty boli?
Iniekcja środka związana jest z lekkim uczuciem ukłucia. Jeśli najpierw zostanie podane znieczulenie powierzchniowe, a następnie zastrzyk, wówczas będzie to całkowicie bezbolesne. Sedacja wziewna nie powoduje dolegliwości bólowych przy podawaniu.
Jak długo trzyma znieczulenie od dentysty?
To, ile czasu trwa znieczulenie, zależy od podanej dawki, specyfiki środka oraz metabolizmu pacjenta. Najsłabiej działa znieczulenie powierzchniowe, w przypadku którego najkrócej utrzymuje się efekt bezbolesności. Znieczulenie nasiękowe działa średnio od 2 do 3 godzin, a przewodowe około 4 godzin. Sedacja wziewna utrzymuje się tak długo, jak podaje się gaz rozweselający.
Podsumowanie
Znając działanie znieczulenia stomatologicznego, nie trzeba obawiać się bólu podczas leczenia. Lekarz dobierze odpowiedni preparat oraz formę, dzięki czemu cały zabieg przebiegnie bezboleśnie. Dzięki temu lęk przed wizytą u stomatologa jest całkowicie bezpodstawny. Do dyspozycji pozostają różne rodzaje preparatów, których można używać w określonych sytuacjach. Do największych zalet znieczulenia należy nie tylko to, że niweluje ono ból podczas leczenia, ale też to, że znacznie zmniejsza poziom stresu związanego z zabiegiem. Sprawia to, że więcej osób przychodzi do dentystów i dba o swoje zęby.
