Czym jest fleczer w zębie i kiedy się go zakłada?
Leczenie stomatologiczne niejednokrotnie wiąże się z koniecznością zastosowania fleczera. Jest to środek o charakterze doraźnym i w niektórych sytuacjach stanowi bardzo dobre rozwiązanie. Czym jeszcze się odznacza i co należy zrobić, gdy wypadł?
Co to jest fleczer dentystyczny?
Fleczer dentystyczny jest tymczasowym wypełnieniem o trwałości znacznie mniejszej niż stała plomba. Wykonany jest ze specjalnych materiałów umożliwiających szybkie jego założenie, jak i zdjęcie. Ma on zapewnić odpowiednią ochronę tkankom znajdującym się wewnątrz rozwierconego zęba przed bakteriami oraz ograniczyć dolegliwości bólowe. Powinien wyróżniać się trwałością, aby bez problemu wytrzymał nawet kilka tygodni. Ponadto tego typu opatrunek czasowy musi być szczelny, aby nie przedostawały się przez niego resztki pokarmów. Ważne jest również, aby materiał, z którego jest wykonany, nie wchodził w reakcje z lekami, jakie przyjmuje pacjent, a jego smak był, choć częściowo dla niego akceptowalny.
Dlaczego tymczasowe wypełnienie ma dziwny posmak?
Nieprzyjemny, gorzkawy posmak opatrunku stomatologicznego, wynika z zawartości w nim składników chemicznych. Występują w nim tlenek cynku oraz eugenol, pochodzący z olejku goździkowego, który posiada właściwości antyseptyczne i przeciwbólowe. To właśnie jego obecność w cemencie jest również odpowiedzialna za charakterystyczny, nieprzyjemny posmak.
Posmak ten powinien ustąpić maksymalnie po paru dniach, a jeśli tak się nie stanie, najlepiej zgłosić się do gabinetu stomatologicznego.
Kiedy dentysta zakłada fleczer?
Sytuacji, w których zakłada się fleczer dentystyczny, można wymienić kilka, np. krwawienie w jamie ustnej utrzymujące się przez dłuższy czas, zgłoszenie się do stomatologa z bardzo silnym bólem czy konieczność przeprowadzania leczenia etapami. Zazwyczaj opatrunki tego typu wykorzystywane są w leczeniu zachowawczym. Fleczera używa się, zawsze wtedy, kiedy nie wchodzi w rachubę założenie stałego wypełnienia podczas jednej wizyty.
Kolejnym przykładem, w którym odgrywa on istotną rolę, jest zabieg endodoncji powszechnie znanej jako leczenie kanałowe. Lekarz sięga po opatrunek czasowy w pierwszej fazie tego leczenia, gdy niezbędne jest zatruwanie zęba przed przystąpieniem do kolejnych etapów. Zabezpieczenie zęba w ten sposób doprowadza do obumarcia części miękkich tkanek, co przekłada się na zmniejszenie dyskomfortu odczuwanego przez pacjenta. Ponadto jest to oszczędność czasu, ponieważ nie trzeba każdorazowo rozwiercać plomby.
Kolejnym powszechnym zastosowaniem fleczera jest pedodoncja – czyli dziedzina stomatologii skupiona na profilaktyce i leczeniu zębów u dzieci. Mali pacjenci mają do siebie to, że niejednokrotnie odmawiają współpracy, co nie ułatwia działania lekarzowi i wyklucza możliwość zaopatrzenia ubytku wypełnieniem kompozytowym. Poza tym w przypadku dzieci i młodzieży nierzadko pojawia się problem w postaci nadmiernego wydzielania śliny, co także uniemożliwia zaaplikowanie wypełnienia kompozytowego.
Ból po założeniu fleczera
Ból zęba po założeniu fleczera to częsta przypadłość dokuczająca pacjentom. Zazwyczaj ustępuje on po dwóch dniach. Jeżeli jednak po upływie dłuższego czasu nie przemija, zaczyna się nasilać lub pojawiać się samoistnie, np. w nocy, trzeba jak najprędzej zgłosić się do lekarza. Tylko on jest w stanie ustalić przyczyny dolegliwości bólowych oraz je wyeliminować.
Co zrobić, gdy fleczer dentystyczny wypadnie?
Zdarza się, że dochodzi do wypadnięcia fleczera. Dzieje się tak z wielu przyczyn. Jedną z nich może być niezastosowania się pacjenta do zaleceń lekarza dotyczących ograniczenia posiłków przez godzinę po założeniu opatrunku czasowego czy zbyt szybkiego spożywania pokarmu. Powodem może też być to, że nie przytwierdził się on należycie do zęba.
W przypadku, gdy zauważymy, że tymczasowe wypełnienie wyleciało, niedługo po wizycie, najlepszym rozwiązaniem będzie ponowne udanie się do specjalisty. Będzie on mógł ponownie wypełnić zębodół. Gdyby jednak opatrunek wypadł na chwilę przed kolejną planowaną wizytą, można bez obaw na nią poczekać, uważając jednak, aby oszczędzać zęba bez wypełnienia.
Co zrobić, gdy fleczer jest nieszczelny?
Fleczer nieszczelny jest takim samym problemem dla stanu zęba jak ten, który wypadł. W związku z tym, jeżeli zauważymy problem od razu po wizycie najlepiej zwrócić się do specjalisty z prośbą o jego ponowne założenie. W przypadku, gdy problem wystąpi na chwilę przed kolejną wizytą, można poczekać. Założenie nowego fleczera w zębie zajmuje zaledwie kilka minut i nie jest dla pacjenta bolesne.
FAQ
Czy fleczer to lekarstwo?
Fleczer nie jest lekarstwem, a jedynie rodzajem opatrunku czasowego — ma za zadanie izolowanie dziury. Nie posiada leczniczych właściwości – ma jedynie chronić odkryte tkanki zęba przed czynnikami zewnętrznymi. Trzeba pamiętać, że nie zastąpi leczenia stomatologicznego. Wielu pacjentów myli go też z opatrunkiem leczniczym – różnice pomiędzy nimi są spore. Ten pierwszy jest opatrunkiem tymczasowym zbudowanym przeważnie z cementów cynkowo-siarczanych. Ma zabezpieczyć ząb na określony czas przed resztkami jedzenia i groźnymi bakteriami. Z kolei opatrunek leczniczy ma do spełnienia ściśle określone zadanie. Zwykle zakładany jest pacjentom, którzy mają głębokie ubytki próchnicowe. Składa się z cementów tlenkowo-cynkowo-eugelenowych i ma na tyle pobudzić miazgę zęba, aby nie było konieczności przeprowadzania leczenia kanałowego. Jedyną rzeczą, jaka łączy fleczer i opatrunek leczniczy jest to, że nie są one noszone na stałe. Po ich usunięciu dentysta zakłada wypełnienie stałe.
Jak wyjąć fleczer z zęba i czy można to robić samemu?
Fleczer skonstruowany jest w taki sposób, aby założenie go i wyjęcie z zęba przebiegało szybko i sprawnie. Pomimo tego nie zaleca się wyjmowania go we własnym zakresie. Najlepiej, jeżeli profesjonalnie zrobi to stomatolog – zwłaszcza że po jego usunięciu trzeba albo założyć nowy opatrunek, albo doprowadzić do końca proces leczenia i zamknąć ząb.
Jak długo nosi się fleczer?
To, na jak długo dentysta zakłada fleczer, zależy w głównej mierze od odstępów pomiędzy kolejnymi wizytami. Nie ma ustalonych konkretnych ram czasowych, które określają, jak długo można go nosić. Niemniej wypada w tym miejscu przypomnieć, iż opatrunek ten nie jest tak trwały i wytrzymały jak plomba. Z tego względu nie powinien przebywać w jamie ustnej dłużej niż kilka tygodni. Przeważnie stosuje się fleczer stomatologiczny po to, aby zabezpieczyć ząb do następnej wizyty.
Czy podczas terapii tlenkiem cynku można spożywać alkohol?
W przypadku pacjentów noszących tlenek cynku w zębie nie ma żadnych przeciwwskazań do picia alkoholu. Oczywiście warto skonsultować to ze stomatologiem – powinien on wyjaśnić, jak postępować z opatrunkiem i czego unikać.
Czy fleczer dentystyczny to bezpieczne rozwiązanie?
Fleczer jest rozwiązaniem w pełni bezpiecznym dla wszystkich pacjentów – włącznie z dziećmi i kobietami w ciąży. Jego skład nie zagraża organizmowi w żaden sposób, dlatego też nie ma co się obawiać, jeżeli dentysta podejmie decyzję o założeniu takiego opatrunku. Noszenie go w jamie ustnej nie jest ryzykowne. Może co prawda wypaść lub okazać się nieszczelny, ale wtedy trzeba po prostu pójść do stomatologa. Podobnie należy postąpić w sytuacji, gdyby powodował dyskomfort czy ból. U bardzo niewielkiego odsetka pacjentów może się pojawić reakcja alergiczna na któryś ze składników fleczera, więc gdy zostaną zauważone jakiekolwiek dolegliwości, nie powinno się zwlekać z wizytą u lekarza.
Jak dbać o higienę jamy ustnej z założonym fleczerem?
Obecność fleczera w jamie ustnej nie wyklucza szczotkowania zębów oraz stosowania nitki dentystycznej czy płynów do płukania jamy ustnej. Dobrze założony opatrunek w ogóle nie będzie w tym przeszkadzał. Nie jest jednak wskazane, aby czynności higieniczne były wykonywane w przeciągu godziny od jego założenia.
Kiedy można jeść po założeniu fleczera?
Dentyści zalecają, żeby po założeniu fleczera wstrzymać się z jedzeniem i piciem przez godzinę. Chodzi o to, aby opatrunek należycie się utwardził, co odbywa się stopniowo. Gryzienie i żucie jedzenia mogą natomiast spowodować uszkodzenie czy nawet utratę materiału.
Podsumowanie
Rozmaite rozwiązania stosowane we współczesnej stomatologii – takie jak np. fleczery dentystyczne – mają na celu ułatwienie leczenia i zmniejszenie dyskomfortu odczuwanego przez pacjentów. Czasowe opatrunki wyróżniają się dość wszechstronnym zastosowaniem, a materiały, z jakich są wykonane, pozwalają na szybką i bezpieczną aplikację przez lekarza. Stosuje się je u osób z różnych przedziałów wiekowych. W warunkach jamy ustnej są chemoutwardzalne i światłoutwardzalne. Nie utrudniają pacjentowi codziennego funkcjonowania.